'Familie is belangrijk'
Vooruit kijken, toekomstplannen maken: dat lijkt nu te gaan lukken voor Cynthia en haar gezin. Cynthia zet binnenkort de stap om te gaan samenwonen met haar tweede man, Machiel, terwijl haar drie volwassen kinderen in hun ouderlijk huis blijven wonen. Dat is lange tijd niet vanzelfsprekend geweest; de komst van Eigen Plan heeft het gezin echter veel goed gedaan.
Cynthia stond heel lang alleen voor de opvoeding van Natasja,
Miranda en Dave. Ze vertelt: ‘Mijn eerste man, hun vader, kampte met een bipolaire stoornis. Hij was afwisselend manisch of depressief. Daarbovenop werd hij ernstig ziek, negen jaar geleden is hij overleden. We hebben het, op zijn zachtst gezegd, niet makkelijk gehad als gezin. Er was altijd zorg, zorg en nog meer zorg. En ook verdriet, boosheid. Veelvuldige ruzie tussen de kinderen was voor mij aanleiding om hulp te gaan zoeken, in eerste instantie bij de huisarts. De kinderen hebben gesprekken gehad met de praktijkondersteuner, later ook met een psycholoog. Dat gaf wel wat rust en ontspanning, maar steeds maar voor een korte tijd. Gaandeweg waren vooral de stemmingswisselingen en jaloezie van mijn dochter Natasja heel bepalend voor de sfeer in huis. Mijn zoon Dave was meestal heel zorgzaam en mijn dochter Miranda zat er altijd tussenin.
Na de dood van mijn man zijn we een jaar lang in therapie geweest, want ja: hoe moet je verder als gezin, zonder vader, wat doet dat met de kinderen? Tijdens zo’n sessie lukte het om de onenigheid te parkeren, maar soms begon het alweer op de terugweg in de auto. Het voelde dan net of we weer terug bij af waren.’
Complexe situatie
Cynthia heeft zelf contact met Eigen Plan opgenomen na een tip van de GGD. ‘Er was in de loop der tijd een complexe situatie ontstaan’, vertelt Eigen Plan coach Efred. ‘Cynthia belde mij nadat er in huis een heftig incident tussen de kinderen had plaatsgevonden. Ze zag hierdoor haar toekomstplannen met Machiel in duigen vallen, ze had er geen goed gevoel bij dat de kinderen op een verantwoordelijke manier zouden kunnen samenwonen. Bovendien is de vriendin van Dave regelmatig over de vloer en heeft Natasja een langeafstands- relatie. Met vier of soms vijf volwassenen in huis waarbij de verhoudingen onderling flink verstoord zijn… er moest iets gebeuren.’
De sleutel
‘Mijn eerste gesprek was met alle vier, met Cynthia en de kinderen. Daarna had ik individuele gesprekken, waaronder ook met Machiel, die met zijn rol een belangrijke behoefte van het gezin vervult. Dat werd ook duidelijk in een vervolggesprek, waarin de situatie met behulp van de Yücelmethode voor iedereen visueel inzichtelijk werd. Je maakt dan met behulp van gekleurde blokken een opstelling van dingen die moeilijk zijn, zaken die goed gaan en van de mensen die van betekenis kunnen zijn voor steun aan het gezin.’ Machiel, partner van Cynthia zegt daarover: ‘Die sessie met de blokken heeft het best geholpen richting de Eigen Plan bijeenkomst. Dit was voor mij de sleutel naar het vervolg.’
Voor Machiel was het overigens behoorlijk wennen in het begin. ‘Ik heb zelf twee dochters – zij wonen inmiddels op zichzelf – en was gewend aan een bepaalde gezamenlijkheid. Samen eten bijvoorbeeld. Bij Cynthia en haar kinderen ging iedereen min of meer zijn eigen gang, met als gevolg dat je weinig met elkaar praat over dingen die je meemaakt. Gewoon eens vragen: hoe was je dag vandaag? Je vervreemdt een beetje van elkaar, bent niet meer betrokken. Maar het mooie was dat tijdens de voorbereidende gesprekken iedereen toch aangaf die gezamenlijkheid te missen. Dat was voor ons een belangrijk doel: hoe krijgen we dat weer wat meer bij elkaar?’
Voor de toekomst is het belangrijk dat we vaker dingen samen doen, om nieuwe herinneringen met elkaar te maken.
Efred gaat verder: ‘Ze zaten eigenlijk wel op één lijn, in wat ze misten en wat ze qua gedrag graag van elkaar zouden willen zien. Respect hebben voor elkaar, luisteren naar elkaar, elkaar laten uitpraten. De concrete invulling hiervan is later in de Eigen Plan bijeenkomst aan de orde gekomen. Maar deze voorbereidende gesprekken waren nodig om het een en ander te herstellen. Ik ben heel blij dat iedereen het vol hield om aan tafel te blijven zitten, om zich kwetsbaar op te stellen en ook de moeilijke dingen te benoemen.’
‘Ja, dat was ontzettend mooi’, vult Machiel aan. ‘Iedereen heeft zich vanaf het begin aan dit traject gecommitteerd, de wil was er echt. Die basis heb je wel nodig.’
Voor Cynthia was Machiel een steunende factor bij de gesprekken. Efred: ‘Machiel is niet alleen betrokken als de partner van Cynthia, hij heeft ook de vaardigheid om dingen van een afstand te bekijken. De kinderen luisteren ook naar hem. Dat was vooral voor Cynthia heel fijn, zij heeft toch jarenlang onder hoogspanning gestaan om werk, gezin en huishouden draaiende te houden. Een belangrijk onderwerp voor het Eigen Plan was dan ook: hoe kan Cynthia wat meer rust krijgen en toch haar positie behouden in een situatie waarin iedereen volwassen is?’
Gemêleerde groep
Na de voorbereidende gesprekken met de gezinsleden heeft de Eigen Plan coach contact gezocht met een gemêleerde groep mensen die betrokken kon worden bij de Eigen Plan bijeenkomst. Allemaal mensen die al lange tijd in het leven van Cynthia en de kinderen zijn. ‘Cynthia is al die tijd een open boek geweest’, geeft Efred aan. ‘Dat bleek wel uit de antwoorden op de vier vragen die ik altijd stel aan de mensen die mogen komen: ‘Waar denk je dat het over gaat’, ‘Wie denk je dat er aanwezig zijn’, ‘Zijn er geheimen’ en ‘Wat heb jij nodig om aanwezig te kunnen zijn’. Iedereen moet zich veilig voelen om zich te durven uitspreken tijdens de Eigen Plan bijeenkomst.’
Nieuwe herinneringen
Cynthia is tevreden met de afspraken die ze in het Eigen Plan hebben gemaakt; tijdens de evaluatie met dezelfde groep mensen zijn die afspraken aangescherpt ofwel alsnog uitgevoerd.
Cynthia en Machiel geven aan: ‘Eigen Plan heeft veel goed gedaan voor het gezin en voor de verhoudingen onderling. Er zijn echt grote stappen gezet. Het is niet zo dat het nu klaar is, daar is veel langer voor nodig. Het is soms moeilijk om het vol te houden en om niet terug te vallen in oude patronen. Maar iedereen doet ontzettend zijn best. En we kunnen elkaar steeds weer herinneren aan de afspraken die gemaakt zijn, dat helpt. Voor de toekomst
is het belangrijk dat we vaker dingen samen doen, om nieuwe herinneringen met elkaar te maken. Familie is belangrijk, wij hebben daar als ouders een grote rol in. Wij zijn de spil van het gezin, wij moeten zorgen dat we beschikbaar zijn als dat nodig is. Voor de leuke en de minder leuke dingen. Als we zien dat dat goed gaat, kunnen wij met een gerust hart gaan samenwonen.’ ■
